Một trong những vấn đề phổ biến nhất của người mới tiếp xúc với Chat GPT là không biết cách đặt câu hỏi sao cho hiệu quả. Học cách đặt câu hỏi hiệu quả khi nói chuyện với Chat GPT sẽ giúp bạn khai thác thông tin một cách triệt để và tiết kiệm thời gian. Dưới đây là một số nguyên tắc và mẹo giúp bạn tối ưu hóa cuộc trò chuyện với AI.
1. Xác định rõ mục tiêu câu hỏi
Trước khi đặt câu hỏi, hãy tự hỏi:
- Bạn đang cần thông tin gì? (Số liệu, phân tích, hướng dẫn…)
- Mức độ chi tiết bạn mong muốn là bao nhiêu? (Khái quát hay đi sâu vào từng khía cạnh?)
- Bạn muốn Chat GPT trả lời theo phong cách nào? (Chuyên sâu, đơn giản, thực tế, hài hước…)
Ví dụ:
AI có ảnh hưởng đến việc làm không? → Quá chung chung, câu trả lời có thể không đủ sâu.
AI ảnh hưởng thế nào đến thị trường lao động Việt Nam trong 5 năm tới? Có ngành nào bị tác động mạnh nhất? → Câu hỏi cụ thể hơn, giúp Chat GPT trả lời sát vấn đề bạn cần.
2. Cách đặt câu hỏi để khai thác thông tin tối đa
a) Đặt câu hỏi mở thay vì câu hỏi đóng
- Câu hỏi đóng (Yes/No): AI có thay thế con người không? → Trả lời ngắn, ít thông tin.
- Câu hỏi mở: Những công việc nào có nguy cơ bị AI thay thế cao nhất, và tại sao? → Trả lời chi tiết, phân tích sâu.
b) Yêu cầu phân tích theo góc độ khác nhau
- So sánh tác động của AI đối với lao động phổ thông và lao động có chuyên môn cao.
- AI ảnh hưởng đến tài chính doanh nghiệp như thế nào? Có ưu và nhược điểm gì?
c) Đặt câu hỏi theo trình tự logic
Nếu cần phân tích sâu, hãy đi theo trình tự:
- Định nghĩa & nền tảng kiến thức → AI là gì và nó hoạt động như thế nào?
- Thực trạng → AI đã ảnh hưởng đến thị trường lao động Việt Nam ra sao?
- Xu hướng tương lai → Trong 5 năm tới, thị trường việc làm có thể thay đổi thế nào do AI?
- Giải pháp & hành động → Người lao động cần làm gì để thích nghi với xu hướng AI?
3. Cách làm rõ câu trả lời nếu chưa hài lòng
- Bạn có thể giải thích rõ hơn về điểm này không?
- Có thể cho ví dụ thực tế không?
- Tóm tắt lại theo cách đơn giản hơn được không?
- Hãy trả lời theo phong cách của một chuyên gia tài chính/người mới bắt đầu.
Ví dụ:
Nếu câu trả lời quá học thuật, bạn có thể yêu cầu: Giải thích như tôi là người mới tìm hiểu về AI.
Nếu cần ý tưởng sáng tạo, bạn có thể hỏi: Có cách tiếp cận nào khác không?
4. Cách khai thác sâu theo từng lĩnh vực
Nếu bạn quan tâm đến Fintech & tài chính doanh nghiệp:
- Những ứng dụng phổ biến của AI trong Fintech là gì?
- AI có thể giúp quản trị rủi ro trong ngân hàng như thế nào?
- Các startup Fintech đang ứng dụng AI ra sao để tạo lợi thế cạnh tranh?
Nếu muốn tìm hiểu về công nghệ & thị trường lao động:
- AI có thể thay thế con người trong những công việc nào?
- Tại sao một số ngành vẫn cần con người dù AI phát triển?
- Có nghề nào mới xuất hiện nhờ AI không?
5. Biết cách yêu cầu tài liệu, danh sách, bảng biểu
Bạn có thể yêu cầu:
- Liệt kê 5 công ty Fintech hàng đầu tại Việt Nam và công nghệ AI họ đang sử dụng.
- Tạo bảng so sánh giữa công việc dễ bị thay thế và công việc an toàn trước AI.
- Đưa ra 3 kịch bản về tương lai thị trường lao động Việt Nam trong 10 năm tới.
6. Tận dụng khả năng sáng tạo & suy luận của Chat GPT
- Nếu tôi muốn khởi nghiệp trong Fintech, AI có thể giúp tôi những gì?
- Hãy đóng vai một chuyên gia tài chính và tư vấn cách tối ưu hóa mô hình cho vay AI trong Fintech.
- Giả sử tôi là một nhân viên tài chính, tôi cần học kỹ năng gì để không bị AI thay thế?
Việc đặt câu hỏi đúng cách sẽ giúp bạn khai thác tối đa tiềm năng của Chat GPT, biến nó thành một trợ lý thông minh và hữu ích trong mọi lĩnh vực. Hy vọng những nguyên tắc và mẹo trên sẽ giúp bạn sử dụng AI hiệu quả hơn, tối ưu hóa quá trình tìm kiếm thông tin và đưa ra quyết định chính xác.
